Bài này không liên quan đến di trú. Nhưng ai sắp định cư sang Mỹ. Mình nghĩ nên đọc để tham khảo.
1. Đầu tiên là phải học tiếng Mỹ (không phải tiếng Anh). Mình thấy có bạn ở Việt Nam làm thầy cô dạy tiếng Anh cấp 2, mà vẫn phải học ESL từ lớp 4 đến lớp 7, mỗi lớp học 3 tháng rưỡi (chương trình ESL ở Texas, Arlington tại Đại Học UTA có 7 lớp – lớp 1 là học từ đầu. Đa số các trường khác cũng vậy, bạn làm bài kiểm tra trình độ đầu vào xong họ xếp lớp theo kết quả). Mỹ không dùng tiếng Nhật, Trung, Pháp, Đức. Tuy nhiên nếu bạn làm trong công ty có quan hệ ngoại giao (đa số là công ty máy bay, có việc họ sẽ cử bạn đi Pháp, Đức). Khi học các bạn dành nhiều thời gian cho phần nghe và nói.
2. Học lái xe hoặc ít nhất không có bằng lái thì cũng quen với tay lái xe hơi (tập xe số tự động) để sau này bạn tập lái nhanh hơn vì bà con ở Mỹ phải đi làm bận rộn, ít thời gian rãnh như Việt Nam, đi làm mệt rồi chỉ thèm ngủ, nghỉ. Tuy nhiên điều thứ 1 vẫn là trên hết, học tiếng Mỹ. Phần 2 này có cũng được, không có cũng không sao.
3. Nam nữ già trẻ hơn 60 mà vẫn làm nails chân tay nước. Ai ai cũng học làm móng được, không cần năng khiếu. Mình biết vài người thậm chí bị tai nạn mù một mắt vẫn làm nails, tay bị rung cũng làm nails. Cái khác nhau là ở tiền lương. Nếu bạn nhắm lương cơ bản 6 đến 8 trăm một tuần đã cộng tiền bo thì không cần năng khiếu, các bác hơn 50 tuổi vẫn làm mức lương này đó thôi. Bạn muốn lương 1 ngàn một tuần, vậy công việc cũng đòi hỏi ở bạn phải làm móng giả và nói được tiếng Anh để nói chuyện với khách, giữ chân khách ruột. Bạn sợ không tìm được tiệm tốt, chủ không công bằng? Nghề nails là nghề xô bồ, ai cũng làm được nên bạn sẽ làm chung với đủ loại đạo đức, trình độ xã hội. Nếu bạn hay chê người khác nói chuyện thô lỗ, văng tục, không có kiến thức thì bạn nên đi học để công việc của bạn trong môi trường tốt hơn. Tuỳ vào lựa chọn của bạn, và độ hên xui. Mình biết nhìu chủ tiệm quan tâm thợ lắm, hỗ trợ cho thợ đủ thứ.
4. Đi học để làm công ty nên học y tá (công việc hơi bẩn và nặng) bẩn là phải lau dọn cho bệnh nhân, tắm rửa cho người Mỹ to con, bự gấp 2 đến 3 lần bạn, dễ bị lây bệnh từ bệnh nhân. Nặng là bạn phải nâng, đỡ họ đi tiểu, đi cầu, lên xuống giường. Bạn không mang cái bô kịp thời thì họ đi ra đất bạn là y tá, bạn phải dọn, PCT “patient care tech” không được huấn luyện và được phép làm mấy việc này nên bạn phải làm như đúng mô tả trong công việc của bạn là y tá thì phải làm. Lương cao, đủ trình độ từ 6 tháng, 2 năm, 4 năm, 6 năm (tương đương với $19, $25, $31, $38 một giờ. Lương Texas – nếu các bạn qua các tiểu bang miền Đông lạnh giá hoặc California thì cứ giá tiền ở trên nhân 2 đến 3). Lương khảo sát khi mới ra trường, có kinh nghiệm sẽ khác, làm cho văn phòng bác sĩ cũng khác lương làm cho bệnh viện tư hay bệnh viện công, khác tiểu bang lương cũng khác. Khi bạn thích đi học, hãy chọn ngành y tế vì ngành này luôn luôn cần người. Học vi tính lương cao, nhưng bạn phải học những cái mới của vi tính hàng tháng vì nước Mỹ là nước hàng đầu nên bạn không cập nhật thì từ từ sẽ bị sa thải.
Có thể học nha sỹ hoặc phụ trong văn phòng nha sỹ để biết cách xài máy dũa răng, làm sạch răng cho quen tay; bạn rành rồi thì qua đây học Dental Hygienist có 2 năm thôi mà lương rất khá , không thua kém ngành nails bao nhiêu.
Nam thì học tiện, tuy Việt Nam làm tiện tay là chính nhưng khi bạn đã biết cách để làm ra con ốc như ý thì qua đây lập trình sẽ dễ học hơn, lương nghề tiện cũng thuộc loại khá.
Trong số các tbang nhiều ng Việt sinh sống thì Texas và Minnesota là 2 tbang lương thấp so với Cali, Arizona, Seattle, Florida, Virginia hay Philadelphia [PA] vì lương đi theo giá nhà cửa. Tiền mua 1 căn nhà ở các tiểu bang ở trên, bạn mua đc 3 căn ở TeXas hay FLorida (cũng tuỳ địa lý, gần biển thì mắc).
5. Có vài người thích lái xe (nếu bạn nói đc tiếng Mỹ) nên đi lái xe tải 18 hoặc 14 bánh đi giao hàng. chăm chỉ lái thì lương cũng 1 tháng 6k trở lên 12k một tháng. Bạn có thể đăng kí bạn gái, hay vợ đi theo xe, trong xe có nhà bếp, chổ nằm ngủ…Tất nhiên làm nails , lái xe hay thứ nghề gì Mỹ cũng cần bằng. Lái xe bus trường học cũng vậy, lương mức tầm trung, khi đi có thêm người phụ việc vì 1 xe là 60 học sinh, ngoài lý lịch lái xe tốt, bạn còn cần lấy bài kiểm tra để họ xem bạn xử lý tình huống như thế nào. Việc làm nào cũng có cạnh tranh. chỉ có y tá là luôn luôn cần, vì người Mỹ ăn uống thả cửa nên bị bệnh hoài.
6. Không đi học thì làm trong công ty cần lao động chân tay, lương chỉ đủ sống; đa số là vợ làm công nhân thì chồng làm mộc, hoặc đi sửa nhà, làm nails. Còn nếu chồng làm công ty, thì vợ làm nails để hỗ trợ tài chính; chứ nếu 2 vợ chồng đi làm như này thì chỉ đủ sống, không dám ra ngoài ăn vì phải bo 15% đến 20% (vì những bạn làm trong nhà hàng chỉ được trả lương dưới $4 một giờ, nhưng tiền bo thì đc chia đều cho mọi người làm trong quán) Nghề chạy bàn cũng khá an toàn và kiếm tiền được. Trung bình một ngày bạn có thể kiếm 100 đến 200 tùy theo nhà hàng đông khách hay không.
Mình khuyên nếu đi làm công nhân, nên chọn hãng máy bay, xe hơi vì có lợi ích tốt; thứ 2 là trường học, bệnh viện thuộc chính phủ vì cho dù là quét dọn vệ sinh, bảo hiểm của chính phủ là tốt nhất, thường thì bạn sẽ trả rất rất ít tiền khi bạn ghé thăm bác sĩ, hoặc trừơng hợp xấu cần mổ xẻ. Mỗi lần vô bệnh viện, nếu cấp cứu người ta sẽ cứu bạn trước xong rồi mới hỏi bảo hiểm của bạn để họ có thể lấy tiền; họ đối xử với bạn với ưu tiên hàng đầu, y tá riêng + 2 người phụ + bác sỹ + phòng riêng, máy lạnh, đồ ăn đến giờ là lên , thịt rau nước uống trái cây đầy đủ nên xong rồi bạn nhìn cái hóa đơn là chóng mặt, toàn là mấy chục ngàn trở trên. Có đợt mình bị tiểu ra máu, chóng mặt, vô điều trị có 4 tiếng , hóa đơn gần 5k.
7. Dù bạn có tôn giáo hay không, hãy tham gia một tôn giáo vì cái chính của bất kì tôn giáo nào đều muốn bạn trở thành người tốt. Khi tham gia bạn sẽ có quan hệ xã giao, họ sẽ giúp bạn kiếm việc làm biết đâu đó là công việc bạn hằng mong ước. Khi có mối quan hệ rồi thì bạn có thể bán thêm bảo hiểm, hoặc làm trung gian mua bán nhà đất…
8. Cuộc sống Mỹ là cuộc sống cá nhân, bạn tù tội là sẽ theo mình cả đời, họ bấm cái SSN của mình vô computer là biết hết quá khứ của mình nên đừng nói đến nhận tội thay. Mỹ nó làm gì cũng có bằng chứng, video hay chụp hình nên bạn không cần phải chối. Xe cảnh sát nó có computer, nhập vào bảng số xe là biết bạn đã từng bị phạt gì, mua bảo hiểm xe chưa.
Các bạn qua đến Mỹ nó là một sơ hội lớn lao cho con cháu đời sau, vì đi học miễn phí hết từ lớp 1 đến 12 và 2 năm đầu đại học, và cũng chính cho bản thân bạn vì cái passport Mỹ bạn có thể du lịch hầu hết các nước trên thế giới (trừ 1 vài nước ở trung đông và đông á).
9. Điều cuối cùng là điều quan trọng nhất. Kinh nghiệm mỗi cá nhân ở Mỹ khác nhau nên sẽ có câu trả lời khác nhau cho cùng 1 câu hỏi. Ngưòi gặp toàn chuyện xui, khó khăn, bạn bè của họ cũng như vậy nên khi bạn hỏi họ, họ trả lời theo kiểu nghe là thấy nản. Tôi chỉ khuyên các bạn đọc 1 điều, mặc cho bạn chọn nghề gì, cứ vạch ra cho mình một kế hoạch và kiên trì thì bạn sẽ thành công ở Mỹ cho dù bạn mở công ty hốt rác hoặc không biết nửa chữ tiếng Mỹ (cứ học ESL từ đầu) sau 5-7 năm bạn cũng sẽ khá. Bản thân người viết cũng học ESL 3 năm, làm qua đủ nghề (gọi là thử cho biết), cũng từng làm nails sáu năm, mở tiệm, coi tiệm cho chủ có quá nhiều tiệm coi không xuể. Cuối cùng và hiện tại học xong đi làm cho bệnh viện, chắc chừng 5-7 năm nữa sẽ làm part time thôi và mở tiệm nails về hưu non, dưỡng già.
Nguồn: Justin Ng.